Εικόνα μωσαϊκού και κινούμενης άμμου δίνει η εσωκομματική αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ, με μόνη σταθερή και συγκροτημένη δύναμη εντός της την Αριστερή Πλατφόρμα του Παναγιώτη Λαφαζάνη.
Το «ναι» ή το «όχι» στα μέτρα που έφερε η κυβέρνηση στη Βουλή ως προαπαιτούμενα για την υπογραφή της συμφωνίας με τον ESM, δίχασαν τις διάφορες μικρότερες τάσεις ή πρώην συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ, αλλάζοντας δραματικά και όπως φαίνεται μόνιμα το κομματικό πεδίο.
Σήμερα στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν μόνον δυο ενιαία και συγκροτημένα πολιτικά κέντρα.
Oι υποστηρικτές του Αλέξη Τσίπρα
Από τη μια πλευρά οι υποστηρικτές της πολιτικής επιλογής του Αλέξη Τσίπρα να κρατήσει τη χώρα στο Ευρώ μέσα από την επώδυνη και αναγκαστική συμφωνία της 12ης Ιουλίου. Στην πλευρά αυτή συσπειρώνονται η Ενωτική Κίνηση (που κινείται στο κλίμα απόψεων των Ν. Παππά, Δ. Βίτσα, Γ. Σταθάκη), άλλα κορυφαία στελέχη όπως οι Ν. Βούτσης, Π. Σκουρλέτης, Ν. Φίλης, η τάση «2010» στην οποία εκφράζονται οι Δ. Παπαδημούλης, Γ. Μπαλάφας, και τμήμα της ομάδας των «53» στην Κεντρική Επιτροπή και την κυβέρνηση όπως οι Ευκλείδης Τσακαλώτος, Θ. Φωτίου, Π. Κλαυδιανός. Ν. Μανιός, Μ. Μπαλαούρας.
Στην πολιτική πράξη οι παλαιότερες διαφορές απόψεων μεταξύ των στελεχών αυτών έχουν «μπει στην άκρη» από τις καταιγιστικές εξελίξεις. Χωρίς να είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει και κοινή παρουσία όλων στο προσεχές Συνέδριο, αποτελούν όμως τον πυρήνα που θα σηκώσει το βάρος της κυβέρνησης και της άποψης Τσίπρα στο κόμμα όλο το επόμενο διάστημα.
H συγκροτημένη Αριστερή Πλατφόρμα
Το άλλο συγκροτημένο πολιτικό κέντρο μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ είναι η Αριστερή Πλατφόρμα των Π. Λαφαζάνη, Στ. Λεουτσάκου, Θ. Πετράκου, Σ. Παπαδόγιαννη, Α. Νταβανέλου, Ν. Χουντή, Κ. Ήσυχου. Η Αριστερή Πλατφόρμα έχει τη δική της αυτόνομη συγκρότηση μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ «από γεννησιμιού του». Δεν αποτελούσε ποτέ «συνιστώσα», αλλά τάση του παλιού Συνασπισμού και κατέγραψε στο τελευταίο Συνέδριο το 30% των εκπροσώπων, ενώ διαθέτει λίγο περισσότερους από 20 βουλευτές.
Η Αριστερή Πλατφόρμα κινείται σταθερά διακριτά από την υπόλοιπη εσωκομματική αντιπολίτευση, την οποία μάλιστα βλέπει με δυσπιστία λόγω της ιδεολογικής και πολιτικής ανομοιογένειας της.
Παράγοντες και μικρές συνιστώσες
Όσο προβεβλημένοι και να είναι στην κοινωνία και τα ΜΜΕ (τελευταία με αρνητικό τρόπο), τόσο η Ζωή Κωνσταντοπούλου όσο και ο Γιάνης Βαρουφάκης δεν διαθέτουν ισχυρά κομματικά ερείσματα. Λειτουργούν σαν «προσωπικότητες», με όλα τα αρνητικά που καταγράφει αυτή η έννοια στην ιστορική αριστερά.
Μέσα στο κόμμα αντιπολίτευση ασκεί το άλλο μισό της πρώην τάσης των «53», εκπροσωπούμενο είτε από τους «σκληρούς» Π. Λάμπρου, Ν. Τσιγώνια, Χ. Λάσκο, είτε από τους πιο ήπιους Α. Καρίτζη, Μ. Σαρρή, Β. Κατριβάνου, Η. Διώτη.
Ενώ διακριτά κινείται και η πρώην συνιστώσα ΚΟΕ του Ρ. Ρινάλντι, που διαθέτει 4 βουλευτές και φαίνεται ότι έχει ήδη επιλέξει την μοναχική πορεία εκτός ΣΥΡΙΖΑ.
Λόγω και της κομματικότητας που αναμφισβήτητα έχουν και της απροθυμίας για σύγκλιση με την Αριστερή Πλατφόρμα, τα στελέχη των πρώην «53» τάσσονται υπέρ της πάση θυσία ενότητας του ΣΥΡΙΖΑ, κάνοντας φανερό ότι το πολιτικό τους σχέδιο είναι να συνεχίσουν να λειτουργούν σαν το «κέντρο», συμμαχώντας άλλοτε με την Αριστερή Πλατφόρμα στο «όχι» στη συμφωνία και άλλοτε με την προεδρική άποψη σε θέματα άσκησης της καθημερινής πολιτικής.
Στο σύντομο πολιτικό μέλλον
Αυτό όμως το σχέδιο είναι ξεκάθαρα καταδικασμένο. Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης ξέρει ότι έχει κάνει μια μη αντιστρέψιμη επιλογή. Στις προσεχείς εκλογές, όποτε κι αν γίνουν με πιθανότερο τον Νοέμβρη, η Αριστερή Πλατφόρμα θα συμμετάσχει χωριστά από τον ΣΥΡΙΖΑ, με στόχο την είσοδο στη Βουλή. Όλες οι κινήσεις της Αριστερή Πλατφόρμας, ακόμη και οι εκκλήσεις για ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ και διεξαγωγή Συνεδρίου, αποσκοπούν στη συσπείρωση της Πλατφόρμας και στην οικοδόμηση της σε κόμμα. Στη συνέχεια η Αριστερή Πλατφόρμα θα επιδιώξει να ενσωματώσει την ΑΝΤΑΡΣΥΑ και ίσως και κινήσεις διαφωνούντων του ΚΚΕ.
Γι αυτό και είναι πολύ αμφίβολο αν ο Αλέξης Τσίπρας θα συμφωνήσει στην άμεση διεξαγωγή ενός Συνεδρίου στο οποίο θα υπερισχύσει μεν ο ίδιος, αλλά θα έχει ως μόνον αποτέλεσμα να βγουν από αυτό δυο συγκροτημένα κόμματα. Στο κάτω – κάτω, αν η Αριστερή Πλατφόρμα θέλει να αυτοσυγκροτηθεί σε κόμμα, ας κάνει συνέδριο με δική της προσπάθεια, γιατί να της κάνει αυτό το δώρο η κυβέρνηση;
Μεταξύ του Αλέξη Τσίπρα που θα μείνει κυρίαρχος του ΣΥΡΙΖΑ και του Παναγιώτη Λαφαζάνη που θα χτίσει το δικό του πολιτικό υποκείμενο με στόχο το 4-5%, μεμονωμένα στελέχη όπως οι Κωνσταντοπούλου και Βαρουφάκης και μικρές ομάδες όπως τα θραύσματα των «53» και η ΚΟΕ, βρίσκονται σε πολιτικό κενό.
Πιθανότερο είναι άλλοι να παραμείνουν στον ΣΥΡΙΖΑ και άλλοι να διαφοροποιηθούν και από ΣΥΡΙΖΑ και από Αριστερή Πλατφόρμα, με πολύ αμφίβολο όμως αν θα βρουν κενό πολιτικό χώρο και θα εξασφαλίσουν τη συμμετοχή στην επόμενη Βουλή.
