Σε μια σαφή πρόκληση κυριαρχίας από την Τουρκία, η Ελλάδα δεν μπορεί να βρει πλήρη αλληλεγγύη από τους συναδέλφους της.
Του ROBERT MARKS*
Για πολύ καιρό, οι Άγιοι Τόποι μας υπέφεραν από πόθο από τους γύρω πολιτικούς τους αντιπάλους, λόγω της γεωπολιτικής του σημασίας μέσω του maris.
Στον σημερινό μας κόσμο, το Ισραήλ βαδίζει προσεκτικά καθώς επιδιώκει την παγκόσμια αποδοχή, συμπιέζεται στην Ανατολική Μεσόγειο ανάμεσα σε δύο στρατηγικές τοποθεσίες, τη διώρυγα Σουέζ, σημαντική στο παγκόσμιο εμπόριο και τον Βόσπορο, βασικό ναυτικό στενό στον ανταγωνισμό του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία.
Ο τοπικός ισχυρός πρέπει να είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Και σήμερα, δεν μπορεί να συγκεντρώσει τη δύναμη να δείξει κάποια μορφή αλληλεγγύης σε ένα από τα μέλη του, έναν ιδρυτή του ευρωπαϊκού πολιτισμού, και τον στρατηγικό νοτιοανατολικό ακρογωνιαίο λίθο του, δηλαδή την Ελλάδα.
Μετά την αιμορραγία της Ευρώπης σε δύο παγκόσμιους πολέμους και την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με την ελπίδα ότι μια οικονομική ένωση θα αποτρέψει μελλοντικές συγκρούσεις, οι ρωγμές συνεχίζουν να προκαλούν σοβαρά αυτήν την ένωση.
Σε μια σαφή πρόκληση κυριαρχίας από την Τουρκία, η Ελλάδα δεν μπορεί να βρει πλήρη αλληλεγγύη από τους συναδέλφους της. Για το Ισραήλ, κάθε ελπίδα που είχε ότι τα πεδία φυσικού αερίου του θα ήταν ασφαλή, θα μειωνόταν καθώς το διπλωματικό realpolitik μπορεί να αλλάξει ένα απροσδόκητο σε μια επερχόμενη σύγκρουση.
Πράγματι, καθώς ούτε οι διεθνείς κυριαρχικοί ισχυρισμοί, ούτε η αλληλεγγύη, αρκούν για να υποστηρίξουν την Ελλάδα, ας είναι ένα μάθημα για εμάς στο Ισραήλ. Η Τουρκία επωφελείται από την κατοχή του Βοσπόρου, αλλά τώρα, είναι κατανοητό, αισθάνεται στραγγαλισμένος από την έλλειψη σαφούς ιδιοκτησίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Αφού ταρακουνήθηκε από τους ισχυρισμούς της «γραμμής εννέα παύλων» της Κίνας στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και από τις πρόσφατες ανακαλύψεις του φυσικού αερίου από το Ισραήλ, το οποίο μοιράζεται με την Κύπρο, η Τουρκία αποφάσισε ότι πρέπει να έχει ένα μερίδιο της πίτας. Αρκεί όμως να ρίξουμε μια ματιά σε έναν χάρτη για να συνειδητοποιήσουμε ότι καθώς η Τουρκία επωφελείται από τον Βόσπορο, είναι η Ελλάδα που θα ωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό από την Ανατολική Μεσόγειο Θάλασσα, ενώ εγκιβωτίζει τις φιλοδοξίες της Τουρκίας για πλούτο εξερεύνησης στη θάλασσα.
Με την Αραβική Δημοκρατία της Αιγύπτου να μοιράζεται μια αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) με την Κύπρο και την Ελλάδα, αφήνει λίγο ελιγμό για την Τουρκία. Τα τελευταία χρόνια, παρά την ένταξή του στο ΝΑΤΟ, η ηγεσία του έκανε μονομερή βήματα στη Συρία, και πιο σημαντικό για τον σημερινό λόγο μας, τη Λιβύη.
Η επόμενη κίνηση της σκακιέρας έγινε από την Αίγυπτο με μια συμφωνία ΑΟΖ με την Ελλάδα, επομένως, η Τουρκία, προς το παρόν, έχασε πολλές ελπίδες να αποκτήσει αυτά τα πλούτη. Όντας στο σταυροδρόμι της ασιατικής μετανάστευσης στην Ευρώπη, εκβιάζει ανοιχτά την Ευρώπη και ότι είναι μια δύναμη που πρέπει να υπολογίσουμε. Η αποφασιστικότητά της φαίνεται να υπερβαίνει εκείνη της ηγεσίας της Ευρώπης, μετατοπίζοντας τον «άρρωστο άνθρωπο της Ευρώπης», έναν τίτλο που κατείχε η ύστερη Οθωμανική Αυτοκρατορία, πίσω στα χέρια της Ευρώπης.
Παρά τον σαφή κυρίαρχο χάρτη, ο οποίος θα υποστηριζόταν από ένα δικαστήριο διαιτησίας, που θα στηριζόταν στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, μια γειτονιά εκφοβισμού προκαλεί ελεύθερα ένα μέλος της ΕΕ, ενώ το ευρωπαϊκό μπλοκ κλείνει τα μάτια.
Αυτό δεν αποτελεί καλό σημείο για τον αγωγό EastMed. Αυτό δεν αποτελεί καλό σημάδι για την παγκόσμια ειρήνη. Και η Τουρκία το γνωρίζει αυτό. Μια ειρηνική γειτονιά πρόκειται να γίνει πτητικό βαρέλι.
Θέτω μια ερώτηση, που ρωτήθηκε αμέτρητες φορές μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο: Τι θα χρειαστεί για τη διαφωνία μεμονωμένων συμφερόντων εθνών, όπως με τη Γερμανία σήμερα, με τον μεγάλο τουρκικό πληθυσμό της, και το όνειρό της να γίνει ενεργειακός κόμβος, για να δείξει κάποια μορφή ενότητας σε αυτό που φαίνεται, αλλά μια μακρινή έννοια σήμερα, η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μια σύγκρουση μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας πιθανότατα θα επιτρέψει τα τουρκικά κέρδη στο Αιγαίο Πέλαγος. Και μπορούμε να ρωτήσουμε σε ποιον θα ωφελήσει μια τέτοια σύγκρουση; Επιστρέφουμε στην παλιά οθωμανική καταπάτηση στα Βαλκάνια, αλλά αυτή τη φορά ξεφεύγει;
*Ο συγγραφέας είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ben-Gurion του Negev.
Πηγή: The Jerusalem Post
